BRAZIL CÔNG BỐ LOÀI KHỦNG LONG HÔNG CHIM ĐẦU TIÊN CỦA NƯỚC NÀY

[Mê Khủng Long - Dinophile.vn] Tietasaura là một chi khủng long thuộc nhánh Elasmaria đã tuyệt chủng với hóa thạch được khai quật từ Hệ tầng Marfim, có niên đại Phấn Trắng sớm ở Brazil.

Chi Tietasaura mới được xác định và chỉ gồm một loài duy nhất, T. derbyiana. Đáng chú ý hơn, đây mới chỉ là loài khủng long hông chim (Ornithischia) đầu tiên được tìm thấy tại Brazil.

Phục dựng ngoại hình của Tietasaura. Tranh của Freaky Raptor / Deviant Art.

Mẫu định danh của Tietasaura, ký số NHM-PV R.3424, được khám phá vào năm 1906 trong các chuyến khảo sát kéo dài hàng chục năm (1859-1906) của Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Luân Đôn tại Nam Mỹ. Mẫu vật gồm phần dưới của xương đùi trái và nằm trong số những hóa thạch khủng long đầu tiên được tìm thấy tại Nam Mỹ. 

Những mô tả sớm thường ghi nhận nó như mẫu vật của một loài chưa xác định thuộc chi bò sát dạng cá sấu (crocodyliform) Hyposaurus. Về sau họ lại ghi nhận đó là một mẫu vật của một loài bò sát dạng cá sấu khác là Sarcosuchus hartti.

Hình dạng phỏng đoán và thành phần đã biết của bộ xương Tietasaura derbyiana.

Phải đến năm 2024, nhà cổ sinh vật học Kamila Bandeira mới tiến hành nghiên cứu và mô tả lại mẫu vật nói trên, xác định đây là hóa thạch của một loài khủng long hông chim thuộc nhánh Elasmaria. Bandeira cùng các cộng sự quyết định đặt cho loài này danh pháp khoa học Tietasaura derbyiana, trong đó "Tieta" trong tên chi là tên của nhân vật chính trong cuốn tiểu thuyết Tieta do Agreste, ngoài ra còn là cách gọi tắt của Antonieta trong tiếng Bồ Đào Nha, có nghĩa là "vô giá". Tietasaura nhằm nhấn mạnh giá trị của chi khủng long này với tư cách chi khủng long hông chim đầu tiên của xứ sở Samba. Còn tên loài derbyiana nhằm vinh danh nhà địa chất học người Mỹ Orville A. Derby, người đã có nhiều đóng góp cho ngành cổ sinh Brazil.

Trong phân tích phát sinh loài, Tietasaura được xếp vào nhóm khủng long chân chim (Ornithopod) Elasmaria, và là danh pháp chị em với Notohypsilophodon, một chi khủng long chân chim được tìm thấy tại Argentina.